[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nie\ydowskie ofiary otrzymały w przeszłości nieproporcjonalnie mniejszą cześć
odszkodowań. Czy\ zatem Plan nie powinien wyrównać zaszłych dysproporcji, zamiast je
utrwalać?25 Z przekazanej przez Szwajcarów kwoty 1,25 mld dol. Plan Gribetza przeznacza
800 mln dol. na zaspokojenie roszczeń dotyczących uśpionych kont z czasów holokaustu.
Tekst planu, aneksy i tabele to kilkaset stron, plus ponad tysiąc przypisów.
Ale najdziwniejsze jest to, \e w Planie Gribetza nie podejmuje się \adnej próby
przekonującego uzasadnienia, dlaczego na ten cel przeznaczono a\ taką kwotę. Stwierdza
się w nim jedynie, \e w oparciu o analizę raportu Komisji Volckera i sądowej aprobaty ugody,
a tak\e po konsultacjach z przedstawicielami Komisji Volckera, autor Planu szacuje wartość
wszystkich kont bankowych, podlegających roszczeniom, na około 800 min dol.26 Szacunek
ten wydaje się jednak mocno zawy\ony. Faktyczna suma odszkodowań za uśpione konta
stanowić najprawdopodobniej będzie tylko ułamek kwoty 800 mln dol.27 Reszta" czyli to
co pozostanie z 800 mln dol. po uregulowaniu wszystkich uzasadnionych roszczeń ma
być jakoby bezpośrednio rozdzielona wśród ocalałych z holokaustu lub te\ organizacji
\ydowskich zajmujących się sprawami dotyczącymi holokaustu.28
Faktycznie jednak pozostałe pieniądze niemal na pewno przypadną \ydowskim
organizacjom, nie tylko dlatego, \e przedsiębiorstwo holokaust" będzie miało decydujący
głos, lecz przede wszystkim dlatego, i\ nie wypłaci się ich jeszcze przez wiele łat, dopóki
przy \yciu nie pozostanie tylko garstka ofiar holokaustu.29 Poza 800 mln dol. na
odszkodowania za uśpione konta, Plan Gribetza przeznacza około 400 mln dol. na
odszkodowania w kategoriach zrabowanego mienia", pracy niewolniczej" i uchodzców".
Towarzyszy jednak temu kluczowe zastrze\enie, \e pieniędzy nie mo\na wypłacić, dopóki
nie wyczerpane zostaną wszystkie procedury apelacyjne". Przyznając, \e proponowane
wypłaty mogą nie zostać zrealizowane przez jakiś czas", Plan Gribetza przytacza istotny
precedens, gdy proces apelacyjny trwał trzy i pół roku.30
Dla ofiar holokaustu w podeszłym wieku jest to sytuacja, w której nic nie mogą zyskać, zaś
przedsiębiorstwo holokaust" nic na tym nie traci. Wielu ocalałych z holokaustu, których
oburzył Plan Gribetza, będzie się zapewne odwoływało, ale oznacza to, \e niewielu będzie w
końcu mogło zeń skorzystać, nawet gdy ich odwołania zostaną
uwzględnione.,.Przedsiębiorstwo holokaust", które ju\ jest beneficjentem Planu Gribetza,
mo\e tylko zyskać na prosesie apelacyjnym, gdy\ w jego trakcie coraz więcej pieniędzy trafi
do jego kiesy wraz z wymieraniem ofiar holokaustu.
W chwili gdy procedury apelacyjne zostaną wyczerpane, Plan Gribetza zakłada następujący
podział kwoty 400 mln dol.:
1. W kategorii zrabowanego mienia" kwotę 90 mln dol. przeznaczono nie na bezpośrednie
wypłaty dla ofiar holokaustu, lecz dla organizacji \ydowskich obsługujących \ydowskie
społeczności w szerokim sensie tego słowa". Największa porcja przypadnie Konferencji
Roszczeniowej, którą Plan Gribetza wielokrotnie chwali za niezrównane doświadczenie w
zaspokajaniu potrzeb ofiar nazizmu".31
Kolejnych 10 min dol. Plan przeznacza dla Fundacji Listy Ofiar (Victim List Foundation),
której celem ma być opracowanie listy nazwisk wszystkich ofiar lub obiektów nazistowskich
prześladowań oraz rozpowszechnienie tej listy na potrzeby naukowe i dla upamiętnienia
ofiar". Plan zaleca, \eby fundacja ta zaczęła od niezastąpionych danych zawartych w
kwestionariuszach wstępnych dla ofiar holokaustu".32 Typowa odpowiedz w tych
niezastąpionych danych" sprowadza się do tego, i\ ka\da co szósta z \ydowskich ofiar (71
tys. na 430 tys.) zgłosiła posiadanie konta w szwajcarskim banku przed II wojną światową.
Czy równie\ co szósta posiadała mercedesa i willę w Szwajcarii?
2. W kategorii pracy niewolniczej" ka\dy ze 170 tys. \yjących jeszcze byłych \ydowskich
robotników niewolniczych miałby dostać symboliczne odszkodowanie w dwóch ratach: 500
dol. po zakończeniu się procedury apelacyjnej i kolejnych do" 500 dol., gdy zaspokojone
[ Pobierz całość w formacie PDF ]