zywe kamienie berent

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

nych w �ebraków kompanii, po onych �axniach, k�dy ich w pi�tki jedynie z �ydami ju� tylko
wpuszczaj�. A niech która z ich kobiet - przypominaj� wreszcie - w kapelusz przystroi� si�
zechce na miasto, za kurw� j� okrzykn� i zapisz� na ratuszu.
Dziewka tak si� zas�ucha�a w te igrców �ale i utyski, �e si� mi�dzy nich do sto�u przysiad�a
i na ka�dego, kto tylko zagada, przenosi oczy zdziwione; a sapie za wszystkich, którzy milcz�.
To kobiety wspó�czuj�ce zas�uchanie budzi, jak to zwykle, ambit Sród ludzi. I przerzuca go
zarazem na rzeczy najbli�sze. P�aci� chc� dziewce i za jej pocz�stunek, o darmochy nie stoj�
- ju� nawet do sakiew dumnie si�gaj�... �ycie cz�ecze w ogóle ma�o warte, zaS ich dola wa-
gancka jest ju� ca�kiem psia!... Koniec ko�ców p�aci� chc�. Ale dziewka tylko zamacha go-
�ymi ramionami: ostatnia kru�a z dobrawoli by�a - niech im wszystkim na zdrowie pójdzie.
,,Bo co?! nie wolno? - pyta z ambitem i ona. Pewnie, �e wolno. Wi�c dadz� pokój.
�acy tylko nie pochwalaj� tej ugody. M�odsze bo serca uporczywsze w wdzi�cznoSci, osobli-
wie za troch� kobiecego serca w u�aleniu si� nad ich dol�. A �e od mnichów i klerków na-
uczyli si� �acy za dary doczesne p�aci� dobrem duchowym, wi�c któryS z nich wiersz na
dziewczyn� zdzia�a�. A pochwalony przez kamratów, ustawia si� przed ni� i wyg�asza jej ten
wiersz ustami i d�oni�:
83
Ave formosissima gemma preciosa!
Blanciflor et Helena! Venus generosa!...
Dziewka, nie oSwiecona wcale, nie stoi o chwalb�, wi�c przy pierwszych zaraz s�owach po-
klepie �aka dobrotliwie po g�bie. �ak zmiesza� si�, zmyli� oracj� i by podzi�ka kobiecie za-
Swiadczon� by�a, cmokn�� dziewk� w �ap�. Przera�ona tym respektowaniem, sp�onie za pi-
woni�. (Wystarczy�oby �akowi poklepa� j� w zamian gdzie ni�ej.) Lecz to jakby w�z�em
ostatnim zwi�za�o j� z wagantami. Rozk�ada si� oto na stole go�ych ramion splotem, pcha si�
w niego twarz� i piersi�, i wybucha p�aczem tak rzewnym, �e Sciszy�o si� nagle w izbie.
Wszystko na was w �yciu nastaje!... Moje wy ch�opcy poniewierane przez ludzi!... A prze-
cie wyczekuj� was ludzie po grodach jak tej rosy niebieskiej. Bo Swiata wy przecie rosa, gro-
dów ucieszyciele! MoiSciewy!...
I szlocha ju� hucznie na waganck� gospod� ca��: op�akuje dol� igrców sztuk wszystkich.
Wagantom chyba tkliwie uczyni�o si� w tej chwili, bo ten i owy pogwizduje sobie na rezon,
stroszy w�sa. Mo�e i z tego powodu, �e nieco serca kobiecego poczu� na sobie ka�dy z nich,
a wtedy pyszni� si� zwyk�a natura m�ska.
Tymczasem okno gospody dziwnie naSwietla� si� poczyna po nocy g��bokiej. Zda si� mrze
j� te szyby w o�owiu jak o Swicie: zrazu b�awym, na po�y zielonym jaSnieniem barw w�a-
snych, zanim coraz to wyraxniejszy m blaskiem �uny nie rozp�onie pod oknem i ny�a ca�a.
CoS jak chmury przegania za szybami, a po Scianach piwnicy pomykaj� co chwila cienie
zwiewne.
Gore! - wrzaSnie dziewka, przerywaj�c nagle swe zawodzenia.
I zerwawszy si� z �awy, �egna si� kilkakrotnie, jakby na ulg�, �e po�ar to nie w gospodzie,
a daleko na mieScie.
Rozchwia�y si� ryba�ty na �awach w poszeptach gwa�townych: prawd� zatem p�atnerz powia-
da�. A prawda jego wi�ksza mo�e, nixli mniema�: srogi bo ogie� bucha tam, w grodzie, skoro
a� tu, po ciemnych Scianach piwnicy, przewiewa� poczynaj� czerwone cienie grozy - gdy z ci-
szy ulic dolatuj� g�osy rogów na trwog� niczym psów zawycia po oddalach.
Gore - zawtórz� chórem.
Niejeden z nich otrz�sa si� ju� w sobie lub bior�c g��boki oddech w piersi, krzepi si� nazbyt
widocznie, spozieraj�c zarazem na rycerza niczym ptak na w�a. Bo jakby na nich tu wszyst-
kich pocz�o mruga� to krwawe oko �uny: Ch�opcy, pora na was!
Tak te� poj�a to wezwanie i dziewka rozwra�liwiona p�aczem, bo tym gwa�towniej zaszlo-
cha w stron� rycerzy:
A wy, panowie, jeszcze na rzex ci�gniecie to-to - na zatracenie!
Nie p�acz: narodzisz lepszych! - pociesza j� rycerz od sto�u gromko i weselnie.
Ten bo z niezm�con� pogod� oczekiwa� na ochotników akcesy, spozieraj�c na wagantów jak
na taneczniki opiesza�e. Wiedzia�: gdzie oSwieceni gromadzie przewodz�, tam decyzja d�ugo
w g�owach si� sma�y. Ale potem rzecz ca�a z miejsca za to rusza w poj�tnoSci gromady;
musztry niewiele tu trzeba. No, ch�opcy... - chcia� by� coS rzec. Rykiem zaszlochu przerwie
mu z miejsca dziewczyna.
A lepszego dobosza na marsz!-marsz! nie znalaz�by a rycerz sam. Jako �e w�aSnie te md�e
spazmy kobiece jurnym ju� zaci�ciem si� uderzaj� do g�owy wagantom. Cichoj! - uspoka-
ja� racz� tkliwoS� oddanego serca. A w tym �askawym poczuciu wi�kszej krzepkoSci serca
swego krzepi� si� wraz i ramion moc� - za jej to w�aSnie p�aczu przyczyn�! I bodaj �e dla
84
wi�kszych jeszcze rzewnoSci kobiety: znaj nasz� natur� m�sk�. Cichoj!... Co chmurniejszy
z mich ju� kó� w mySlach chwyta� i wbija� go jakby w brzuch jednemu bodaj tylko z tych
znienawidzonych zbirów. I tak oto rozdyma ju� im nozdrza zalot krwi... A kobieta p�acze.
Zawodzi, tym bardziej �e postaci obu panów w ny�y okiennej ciemniej� dziwnie groxnie w tej
�arzy na szybach - a� stan� pod blask �uny za dwa pos�gi czarne w surowych obrysach swych
zbroi�. I, zda si�, ju� tylko tym gestem d�oni pancernych powiadaj� do si�, �e on pop�och
po�aru w mieScie nadarza w�aSnie chwil� dobr� na przebicie si� przez zbiry a stra�e i wywa-
lenie bramy grodzkiej.
Jako�, za rogów wyciem na trwog�, ju� i b�bnów alarmy zawarcza�y po basztach - na gore ,
na ratunek!
On rycerz wielki, który dotychczas milcza� wci�� na �awie, a i potem wobec p�atnerza roboty
- zwraca si� wreszcie ku wagantom z otwart� ju� przy�bic�. Obie r�ce wspar� na krzy�owym
jelcu - rzec coS pragnie. Przycichn� - korna i dziwnie �a�oSliwa trzoda przed ogromem tej
zbroi, paw�y i miecza.
Za dnia na rynku - us�ysz� wreszcie - zastawi�em sob� któregoS tu z was, �e si� wolnym
ptakiem obwo�a� i prawd� poety mówi� ludziom mniema�. Ledwiem kilka ulic z nim prze-
szed�, pozna�em, jaka to prawda poety. Tu zaS le��c na �awie, ws�uchiwa�em si� uwa�nie
w sumienia wasze. Wiem teraz, jaka jest i wolnoS� wasza, igrce... Na goSci�cach cyga�stwa
mo�e i wolne, w spo�ecznoSci ludzkiej wy gorzej ni� niewolniki, bo gdy tamtych chlebem
i biczem jarzmiono, was tylko aplauzami na rynku.
Zerw� si� na te s�owa �onglerzy z �aw. Z umys�u mi�kkim, bo tak bardzo wzgardliwym ge-
stem d�oni odchyli rycerz od siebie to �onglerów oburzenie.
Nie �elazo wy, wier�, które w ogie� rzucone by� chce ku skrzepieniu w �yw� stal. Ostawaj-
cie� tedy z Bogiem. Ja st�d precz odchodz� - pewnie w zbirów �apy. JeSli, za sztuki samej
poha�bieniem w tym grodzie, i rycerskiego ducha na rynku tego miasta Pod pr�gierz wysta-
wi�, przyjdxcie popatrze� - piewce bohaterów!
Tego nam, panie, nie zadasz! - doskoczy do niego goliard jakby z pogroz� gromady ca�ej.
Jako �ywo, czyni� to. Wiem�e: wy niczemu, co jest nad dol� wasz�, pomocnej r�ki u�yczy�
nie zdo�acie - w niedo��stwie tych r�czek waszych, mi�kkich i Sliskich od samolubstwa!...
W tej�e chwili zakot�owa�, si� przed nim wrzaskliwy zam�t ramion i g�ów. �aki to przede
wszystkim ruszy�y na� z miejsca. To jest obraza m�odzie�y! - uchwalaj� mi�dzy sob� w tym
krzyku op�tanym. Za �aków natarciem psy kuglców zerw� si� spod �aw z ujadaniem wScie-
k�ym - jakby za obraz� swych panów. Tym tumultem podjuszony podejmie si� na zadnie �apy
niedxwiedx u pieca. I rycz�c jak ten smok w jamie, wali wprost w to k��bowisko ludzkie. [ Pobierz całość w formacie PDF ]

download * pobieranie * pdf * do ÂściÂągnięcia * ebook

Wątki